Bebelplatz

Gepost op: 14/05/13

Enkele dagen geleden, op 10 mei, was het tachtig jaar geleden dat de beruchte boekverbranding door de Nazistudenten in Berlijn plaatsvond. Op de toenmalige Opernplatz (nu Bebelplatz) gingen tonnen boeken van ‘entartete’ auteurs in vlammen op. Daarbij moest uitgerekend de brandweer een handje helpen met brandbare stoffen omdat het die avond was beginnen te regenen.

Op de Bebelplatz bevindt zich sinds 1995 een gedenkteken waar je zomaar achteloos aan voorbij kunt gaan, omdat het zich helemaal in de grond bevindt. Vaak staan er enkele mensen rond en kun je je daarop oriënteren. Het ontwerp (‘Bibliothek’) is van de Israëlische kunstenaar Micha Ullman: door een glazen plaat zie je een kleine ondergrondse ruimte met hagelwitte lege boekenkasten.

Enkele weken geleden schreef ik in de cyclus ‘Berlijn-Polen’ een gedicht over die plek:

 

Bebelplatz – Bibliothek

Het verleden is ontruimd, de ruimte wit
lege kasten in de kelder bijgezet.
Hier gaan de boeken ondergronds.

Op de lege planken komt een avond tot leven
waarin de regen kouder valt dan vlammen.

Het meivuur knettert
een ouverture, in een juichende arena
doet de brandweer zijn averechtse plicht
stormriemen strak onder de kin.

Anno tweeduizend zoveel
is het plein doordeweeks
de put gevuld met de weerspiegeling
van een troep studenten, een fietswiel en
een wapperende parka, tegen de wind
wordt een sigaret moeizaam aangestoken.